Hoefbevangenheid; een woord waar veel paardeneigenaren bang voor zijn. Een aandoening die erg pijnlijk is voor het paard en dat grote problemen met zich meebrengt. Maar wat is hoefbevangenheid nou eigenlijk? En hoe kun je een paard helpen? In deze blog zoeken wij het antwoord op de vragen van paardeneigenaren.
De ziekte hoefbevangenheid
Hoefbevangenheid, ook bekend als laminitis, is een pijnlijke aandoening die voorkomt bij paarden. De aandoening houdt in dat de lamellen in de hoef zijn beschadigd. Normaal gesproken zorgen de lamellen ervoor dat de hoefwand en het hoefbeen met elkaar verbonden zijn. In het geval van hoefbevangenheid zit er in de lamellen een ontsteking, waardoor de verbinding tussen de hoefwand en het hoefbeen kan breken. Wanneer dit gebeurt laat het hoefbeen los van de hoefwand, dit zorgt ervoor dat het hoefbeen kan kantelen of zakt. Dit gaat samen met veel pijn, koorts en zwelling voor het paard. Hiermee is de aandoening ook dodelijk voor paarden, er kan zoveel pijn optreden dat er geen paardwaardig bestaan meer mogelijk is. Een paard dat hoefbevangen is geweest zal de rest van zijn of haar leven hier gevoelig voor zijn.
Oorzaken van hoefbevangenheid
Er zijn verschillende oorzaken voor hoefbevangenheid, waarvan sommige bekender zijn dan andere:
Bekende oorzaken zijn:
- Vers gras met een hoog suikergehalte.
- Overgewicht: dit verhoogt de druk op de lamellen, wat ontstekingen kan veroorzaken.
Minder bekende oorzaken zijn:
- Hormonale aandoeningen zoals insulineresistentie en de ziekte van Cushing (PPID).
- Baarmoederontsteking: een merrie kan hoefbevangen raken door de gifstoffen van een baarmoederontsteking, die kan ontstaan wanneer de nageboorte van een veulen er niet binnen 6 uur uitkomt.
- Zoolkneuzing: dit kan ontstaan door slechte hoefverzorging, langdurig draven op verharde wegen en/of lang trailervervoer.
Symptomen van hoefbevangenheid
Een paard met hoefbevangenheid kan diverse symptomen vertonen. De symptomen zijn onder te verdelen in twee groepen. De eerste signalen en de duidelijke symptomen.
De eerste signalen kunnen zijn:
- Stijf en stram lopen
- Warme hoeven hebben
- Pijnlijke en soms verdikte kroonrand
- Kloppende ondervoet
- Gevoeligheid in de punt van de straal
Duidelijkere symptomen die wijzen op hoefbevangenheid zijn:
- Afwisselend de hoeven willen ontlasten
- Kreupel lopen tot helemaal niet willen lopen
- Voorbenen willen ontlasten door de achterbenen verder naar voren te plaatsen.
- Moeilijk willen wenden en draaien
Wat te doen als je paard hoefbevangen is?
Het eerste wat je moet doen, is contact opnemen met je dierenarts. Deze kan pijnverlichtende en ontstekingsremmende medicatie voorschrijven om je paard te helpen. Daarnaast is het essentieel om het dieet van je paard aan te passen door tijdelijk geen krachtvoer te geven, maar arm stengelig hooi (dit is wat ouder hooi wat prikt als je het aanraakt. Hier zitten weinig suikers en veel vezels in) te geven. Dit minimaliseert de inname van suiker.
Vitamines en mineralen voor ondersteuning
Om toch belangrijke vitamines en mineralen aan je paard te bieden, kun je overwegen een supplement zoals Pavo Vital, Pavo Dailyfit of Cavalor Fibreforce toe te dienen.
Zachtere ondergrond
Het verminderen van weidegang en overstappen naar een paddock kan gunstig zijn. De zachtere ondergrond van een paddock vermindert de druk op de hoeven. Voor verdere stappen is overleg met de hoefsmid en de dierenarts noodzakelijk. Zij kunnen aanvullende maatregelen bespreken die nodig zijn voor de behandeling en het welzijn van je paard.
Voorkomen van hoefbevangenheid
Om de kans op hoefbevangenheid te verkleinen, zijn er verschillende stappen die je kunt nemen. Ten eerste is het belangrijk om de weidegang van je paard geleidelijk op te bouwen, vooral als het in de winter niet op de wei heeft gestaan. Dit helpt de spijsvertering van het paard om rustig te wennen aan het grazen. Als je ervoor kiest om je paard buiten te laten grazen, doe dit dan bij voorkeur in de ochtend, wanneer het fructaangehalte (suikergehalte) in het gras nog laag is. Vermijd grazen op kale weides, omdat kort gemaaid gras vaak meer suiker bevat.
Stel een voedingsplan op
Een goed doordacht voedingsplan is essentieel. Voorkom plotselinge veranderingen in het voer, omdat dit de spijsvertering van het paard kan verstoren. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het paard niet te veel suiker en zetmeelrijk voedsel binnenkrijgt om overgewicht te voorkomen.
Goede hoefverzorging
Daarnaast speelt goede hoefverzorging een cruciale rol bij het voorkomen van hoefbevangenheid. Regelmatig bekappen of beslaan is nodig om een goede hoefgezondheid te behouden en eventuele afwijkingen tijdig te kunnen corrigeren.
Monitor risicofactoren
Het monitoren van risicofactoren, zoals onderliggende gezondheidsproblemen, is ook van belang. Insulineresistentie en de ziekte van Cushing (PPID) zijn bekende oorzaken die tot hoefbevangenheid kunnen leiden door verstoring van de stofwisseling van het paard. Als je merkt dat je paard zich anders gedraagt, is het raadzaam om tijdig een dierenarts te raadplegen om preventieve maatregelen te bespreken en te implementeren.