Herkomst
Kippen worden al eeuwen gehouden als huis- of erfdier. Kippen zijn gezellige groepsdieren. Er zijn erg veel verschillende kippensoorten. Door de fokkerij zijn er veel verschillende rassen hoenders en dwerghoenders (of kippen en krielkippen) ontstaan. Wij kennen meer dan 85 hoenderrassen en net zoveel dwerghoenderrassen. Vleesrassen met een groot, breed en diep lichaam zijn in het algemeen vrij rustig en gemakkelijk te houden. Voorbeelden hiervan zijn de Brahma, Cochin en Wyandotte. Kippen van deze rassen wegen ongeveer vier tot vijf kilogram.
Naast de vleesrassen zijn er de actieve, beweeglijke en goed vliegende legrassen zoals de Friese hoen, de Leghorn en de Lakenvelder. Tussen deze twee uitersten vinden we rassen die goed zijn in het leggen van eieren als vlees produceren, bijvoorbeeld de Barnevelder en de Sussex.
Gedrag
Kippen zijn gezellige dieren die voor levendigheid zorgen, en niet te vergeten voor eieren. Kippen kakelen en hanen kraaien, ze maken dus wel redelijk veel geluid. Kippen leven van nature in groepen bestaande uit een haan, een aantal hennen en hun kuikens. Binnen de groep bestaat een duidelijke rangorde, ook wel pikorde genoemd. De haan waarschuwt als er gevaar dreigt en hij verdedigt het territorium én de hennen. Hij brengt de hennen naar het voedsel en zoekt voor hen een veilige slaapplaats.
Kippen besteden vrijwel de hele dag aan het zoek naar voedsel; zaden, insecten, wormen en dergelijke. Ook nemen ze af en toe een stofbad en verzorgen ze hun veren. Een kip gaat eens per jaar in de late zomer of herfst in de rui. De ruiperiode kost de kip veel energie. Als kippen in de ruiperiode zijn, leggen ze meestal geen eieren.
Voeding
De voeding van de kip bestaat uit pluimveekorrel of –meel als basisvoer, aangevuld met graan en groenvoer. Volwassen kippen eten gemiddeld 30 tot 100 gram voer per dag, dit is afhankelijk van hun grootte, activiteit en omgevingstemperatuur. Als je ’s ochtends voert, moet het voer helemaal op zijn voordat je kippen ’s avonds op stok gaan.
Kippen eten ook graag groenvoer zoals bessen, groenten, kruiden en fruit. Als extraatje kun je je kippen wat regenwormen, meelwormen of maden geven. Tijdens de ruiperiode is het belangrijk om onderhoudsvoer in plaats van een legkorrel of legmeel te geven. Tijdens de eileg hebben hennen voor de vorming van de eierschaal meer behoefte aan kalk. Geef je kippen tijdens die periode wat grit, bied het aan als bodembedekking of in een apart bakje.
Daarnaast is maagkiezel ook onmisbaar, het zorgt voor een goede vertering van het kippenvoer. Zorg altijd voor vers drinkwater. Plaats drinkbakken op een verhoging zodat er zo min mogelijk vuil in kan komen. Hangende drinkklokken zijn erg handig. Plaats de drinkbakken altijd in de schaduw.
Huisvesting & verzorging
Kippen zijn groepsdieren en moeten niet alleen worden gehouden. Er zijn natuurlijk kant-en-klare kippenhokken verkrijgbaar, deze zijn ideaal voor een kleinere groep kippen. Voor een grotere groep kippen is het vaak raadzaam om een groter hok met een grote ren aan te schaffen, of zelf te bouwen. Kippen kunnen slecht tegen hitte en tocht, zorg daarom voor een schaduwrijke en tochtvrije omgeving. Zorg daarnaast voor voldoende ventilatie.
Daarnaast is het van belang om zitstokken in het nachthok te plaatsen. De hoogte van de zitstokken is afhankelijk van het ras. Plaats de zitstokken altijd op gelijke hoogte; dit voorkomt gevechten in verband met de pikorde; als een kip hoger zit dan de andere kippen, kan dit dominantie veroorzaken. Maak voor je kippen een overdekte buitenren, om te voorkomen dat ontlasting van wilde vogels met daarin ziekteverwekkers in je kippenhok terechtkomt.
Zorg er ook voor dat het hok en de ren goed afgesloten is voor eventuele roofdieren, zoals katten of vossen. De bodem van de buitenren bestaat daarom bij voorkeur uit beton of tegels, met daarop een laag schoon zand van tenminste twintig centimeter dik. Kippen hebben behoefte om zich te wassen door middel van een zandbad. Plaats daarom een bak met schoon, wit zand op een zonnige plek in de buitenren.
Gezondheid & ziekte
Kippen kunnen last krijgen van parasieten, zoals wormen, luizen, vlooien en mijten. Deze parasieten komen veel voor bij kippen. Het veroorzaakt vermagering, jeuk, bloedarmoede en diarree. Gelukkig zijn deze parasieten goed te bestrijden. Ook kalkpoten kunnen voorkomen bij kippen. Kalkpoten worden veroorzaakt door een mijt, kippen krijgen dan vuilwitte, droge korsten tussen de schubben van de poten, soms zo ernstig dat ze niet meer kunnen lopen. Ziekte van het ademhalingsstelsel komen regelmatig voor. De verschijnselen kunnen zijn; niezen, rochelen, neusuitvloeiing en benauwdheid. Als je merkt dat je kip dit soort verschijnselen vertoont, raadpleeg dan zo snel mogelijk een dierenarts.
Kosten
Houd er rekening mee dat een huisdier altijd kosten met zich meebrengt. Naast de aanschaf van het dier en een geschikt verblijf met inrichting, zijn er ook terugkerende kosten. Je dier heeft dagelijks voer nodig dat voorziet in zijn specifieke behoeftes. Ook de inrichting van het verblijf en met name bodembedekking moet regelmatig opnieuw aangeschaft worden.
Speelgoed en onderdelen van het verblijf zullen soms schade oplopen en daarom moeten worden vervangen. Ook kan het zijn dat je dier ziek wordt en daardoor een dierenartsbezoek en behandeling nodig heeft. Denk ook aan de tijd die je moet inplannen voor de dagelijkse verzorging van je dier.
Een kip kan 10 tot 15 jaar oud worden, soms nog wel ouder, en vertrouwt op jouw volledige zorg en aandacht gedurende die tijd. Kun je niet meer voor je huisdier zorgen? Zoek dan een geschikt opvangadres of nieuwe eigenaar.