Egels komen niet alleen voor in bossen of natuurgebieden, maar ook in woonwijken en tuinen waar veel gras te vinden is. Egels kunnen jouw hulp goed gebruiken, want wist je al dat egels graag bijgevoerd worden tijdens de winterperiode? Soms kunnen egels namelijk wakker worden uit de winterslaap door een te lage lichaamstemperatuur of door onvoldoende vetreserves. Maar wat weet je eigenlijk over egels? En hoe kan ik ze helpen de winter door te komen? In dit artikel leggen we je alles uit over de gewone egel!
De egel
De gewone egel (Erinaceus Europaeus) wordt tussen de 20 en 30 cm lang, weegt tussen de 450 en 1500 gram en kan zo’n 7 jaar oud worden. De egel houdt van verschillende landschappen. Eén van de eisen die hij echter wel stelt aan zijn leefomgeving is dichte begroeiing. Ze komen veel voor in bossen, maar ook weilanden met hoog en vochtig gras vinden zij ideaal.
Kenmerkend aan dit leuke beestje is dat wanneer er gevaar dreigt, hij zich oprolt waardoor zijn stekels op z’n rug goed zichtbaar worden en waardoor hij zich beschermt van roofdieren. De dieren leven namelijk solitair, dus een beschermingsmechanisme mag uiteraard niet ontbreken. Dit komt goed uit, want de egel heeft in de natuur wel wat vijanden. Zo staat de egel op het menu van de oehoe, vos, marter en de das.
Het dieet van de egel
Zoals hierboven genoemd eet de egel plaaginsecten, maar het menu van de egel is best gevarieerd. Zo eet hij naast deze plaagdieren nog andere insecten, zoals wormen en larven. Maar niet alleen insecten staan op het menu; ook jonge vogels, kikkers en muizen eten ze graag. Het dieet bestaat dus voornamelijk uit dierlijk eiwit, maar ze eten ook verschillende soorten fruit en zaden.
Egels gaan in winterslaap!
Egels gaan eind oktober/begin november in winterslaap. Dit doen ze om verschillende redenen. De eerste reden is dat ze niet goed tegen kou kunnen. Wanneer de temperatuur onder de 12 graden daalt, zal de egel snel opzoek moeten naar een warm plekje, anders overleeft hij het niet. De tweede reden dat egels in winterslaap gaan, is door het beperkte voedselaanbod. Zoals hierboven genoemd eten egels voornamelijk insecten. Het aantal insecten daalt drastisch hoe verder je naar de winter gaat. De winterslaap zal duren tot ongeveer maart/april.
Hoe kan ik de egels een handje helpen?
Voordat egels in winterslaap gaan, zullen ze hard opzoek gaan naar eten. Hoe meer eten ze vinden, hoe hoger het vetpercentage. Dit vet wordt tijdens de winterslaap gebruikt om de belangrijke levensfuncties in gang te houden. Wanneer een egel te weinig eten heeft gevonden voor hij in winterslaap gaat, heeft hij minimale vetreserves. Dit kan ervoor zorgen dat de egel tijdens zijn winterslaap wakker wordt omdat zijn vetreserves op zijn, waardoor zijn primaire levensfuncties niet goed vervuld kunnen worden. Dit heeft tot gevolg dat de egel zal sterven. Dit moet uiteraard voorkomen worden! Maar hoe doen we dat?
Egelvoer
Je kunt de egels helpen door voer voor ze aan te bieden. Het wordt aangeraden om een voer aan te bieden van hoge kwaliteit zodat ze alles binnen krijgen wat ze nodig hebben om de winter goed door te komen. Er bestaan verschillende soorten voer voor je egels; zo heb je een mix, die bestaat uit een combinatie van zaden, noten en dierlijk eiwit, maar je hebt ook een paté die bestaat uit dierlijke eiwitten, zoals kip en kalkoen. Dierlijke eiwitten bevatten veel proteïne en vetten, en zullen de egel dus enorm aansterken.
Je kunt het voer het beste aanbieden door het in een bakje op de grond te leggen of door het in een speciaal egelhotel voor egels te plaatsen. Hier zijn ze veilig voor roofdieren. Voer egels geen melk of brood, dit is niet goed voor ze.
Een veilig plekje
Zoals eerder genoemd kunnen egels slecht tegen kou. Dit houdt in dat ze een warm plekje moeten vinden, die het liefst goed isoleert. In de natuur gaan ze veelal in boomstammen zitten. Hier zullen ze een nest bouwen van gedroogd gras, bladeren en mos. Ook stengels van varens willen nog wel eens gebruikt worden als nestmateriaal.
Zorg dus dat je bladeren in je tuin laat liggen. Ook andere plekken die een onderkomen voor ze kunnen bieden zijn top. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een schuur, maar ook een rustige plek zoals een stapel hout kan goed gebruikt worden als schuilplaats.
Je kunt ook egelhuisjes plaatsen. Hiermee bied je je egels een veilige en warme plek aan, die ze tijdens de winterperiode kunnen gebruiken voor tijdens de winterslaap. Door de éxtra lange tunnel krijgt de egel een extra veilig gevoel. Plaats het egelhuisje bij planten en andere lage vegetatie in de buurt, dit zijn plekken die ze graag opzoeken.
Egel gevonden! Wat nu?
Heb jij buiten een (gewonde) egel gevonden, maar weet je niet wat je nu moet doen? Lees dan hieronder onze tips, zodat jij de egel kan helpen!
🦔 Neem een egel NOOIT mee naar binnen. Egels zijn beschermde dieren, het is illegaal om een egel mee naar huis te nemen. Daarnaast hebben egels altijd uitwendige parasieten (vlooien en teken), deze kunnen overspringen op jouw huisdier, maar ook op jou! Ook is de temperatuur in jouw huis afwijkend met de buitentemperatuur, dit plotselinge warmteverschil is niet goed voor de gevonden egel.
🦔 Geef de egel water en kattenbrokken of ons egelvoer. Geef een egel geen melk, hier kunnen ze namelijk erg ziek van worden.
🦔 Wil je de gevonden egel beschermen? Leg hem dan onder de struiken, met behulp van handschoenen of een dikke handdoek. Wanneer de egel ernstig verwond is en hulp nodig heeft kan je hem voorzichtig in een doos leggen.
🦔 Egels die met één of meer poten slepen en deze niet intrekken bij het oprollen hebben vermoedelijk een gebroken poot. Met deze egels kun je het beste meteen naar een dierenarts gaan, zodat er een correcte diagnose gesteld kan worden.