Epilepsie hond, een aandoening die een verstoring in de hersenen geeft en als uiting een epileptische aanval heeft. Tijdens een aanval kan jouw hond stuiptrekkingen krijgen, schuimbekken, buiten bewustzijn raken en nog veel meer. Dit kan heel erg schrikken zijn voor jou als baas! Wat houdt het nou precies in, hoe ziet zo’n aanval eruit en wat kan jij het beste doen als baasje? Wij vertellen jou alles over epilepsie.
Wat is epilepsie en hoe wordt het veroorzaakt?
Epilepsie is een neurologische aandoening, oftewel een aandoening in de hersenen. Epilepsie veroorzaakt herhaaldelijke aanvallen, die worden veroorzaakt door een plotselinge storing van prikkels in de hersenen. In de hersenen is er een constante overdracht van prikkels. Bij epilepsie is deze prikkeloverdracht tijdelijk verstoort en ontstaat er een ‘error’ in de hersenen.
Er zijn twee soorten epilepsie: primaire en secundaire epilepsie. Primaire epilepsie wordt zo genoemd wanneer er geen aanwijsbare oorzaak van de epileptische aanval is. Er is nergens anders in het lichaam van de hond aan te wijzen dat dit de oorzaak is van de aanval. Secundaire epilepsie daarentegen heeft wel een aanwijsbare oorzaak die ergens anders in het lichaam wordt veroorzaakt. De epileptische aanval kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door vergiftiging, lage bloedsuiker of een infectie.
Welke hondenrassen hebben hoger risico op epilepsie?
Op dit moment zijn er enorm veel hondenrassen die erfelijke aandoeningen hebben door inteelt. De meeste fokkers van honden willen een hondenras zo zuiver mogelijk houden om de belangrijkste kenmerken van een ras te behouden. Omdat sommige raseigenschappen erg specifiek zijn, wordt de keuze in partner steeds kleiner. Het gevolg hiervan is dat (onbedoelde) inteelt een steeds groter probleem wordt. Er ontstaan hierdoor meer erfelijke aandoeningen en helaas is epilepsie ook een van deze erfelijke aandoeningen. Door verkeerd fokken vormt epilepsie voor veel rassen nu een probleem die erfelijk doorgegeven wordt.
In totaal zijn er zo’n 68 hondenrassen die een verhoogd risico lopen op epilepsie door erfelijke overdracht. In september 2021 opende Dier&Recht een meldpunt waarbij jij als baasje je hond met epilepsie kunt aanmelden. Het meldpunt helpt in kaart brengen met welke honden er niet meer gefokt mag worden en zo kan er voorkomen worden dat er meer honden deze erfelijke aandoening krijgen. Momenteel lopen de Drentsche Patrijshond, de Border Collie, de Sint-Bernard, Nova Scotia Tollinger Retriever (Toller) en Ierse Setter het grootste risico op epilepsie.
Epileptische aanval hond, wat te doen?
Een epileptische aanval kan in principe elke hond overkomen. Deze situatie kan voor jou als baas ook als best heftig worden ervaren. Er is een enorme variatie in duur en ernst van de epileptische aanval. Het is daarom fijn om te weten wat er tijdens een ‘klassieke’ epileptische aanval gebeurd. Een aanval vindt vaak in drie fases plaats. We nemen jou mee in elke fase en leggen uit wat er per fase kan gebeuren.
Fase 1: Aura (inleidende fase)
De eerste fase kan heel kort duren (een paar seconden), maar kan ook zelfs een paar dagen duren. Jouw hond kan afwijkend gerdrag vertonen, soms zijn de honden juist heel rustig en soms juist heel onrustig. Meestal kijken de honden een beetje apart uit hun ogen, alsof ze niet helemaal aanwezig zijn. In sommige gevallen kan jouw hond ook een stuk aanhankelijker zijn (meer aandacht vragen).
Tijdens de eerste fase zijn de symptomen van epilepsie niet goed te herkennen en worden deze vaak gemist. Dit komt omdat de symptomen vaak plaatsvinden wanneer je hond in rust is. Baasjes die al vaker een epileptische aanval hebben meegemaakt herkennen deze fase soms wel. Het kan soms de juiste keuze zijn om dan medicijnen toe te dienen om zo de aanval te voorkomen. Heb je een vermoeden van een epileptische aanval, neem dan contact op met de dierenarts!
Fase 2: Ictus (aanval)
Fase twee is een fase die een korte duur heeft, de aanval kan een paar seconden of een paar minuten duren. Belangrijk! In deze fase is het handig om de duur van de aanval bij te houden. Als de aanval langer dan 10 minuten duurt, neem dan direct contact op met de dierenarts! Hou er rekening mee dat het aanzicht van een epileptische aanval voor jou als baas er heel akelig en alarmerend uit kan zien.
Tijdens de aanval kunnen de volgende dingen gebeuren:
- De hond kan omvallen en/of buiten bewustzijn raken;
- De hond kan hevige krampen in het hele lichaam ervaren;
- De hond kan krampachtige bewegingen met de poten maken (soort stuiptrekkingen);
- De hond kan klapperen met de kaken (klappertanden);
- De hond kan gaan schuimbekken;
- De hond kan gaan janken, piepen of zelfs gillen;
- Als laatste kan de hond wat urine of ontlasting verliezen.
Epilepsie hond; wat moet jij doen in deze situatie?
Als baas wil je graag helpen, met name in dit soort situaties. Een epileptische aanval is in de meeste gevallen niet te stoppen. Jouw hond heeft in geval van een aanval geen coördinatie over zijn of haar eigen lichaam. Het beste wat jij kan doen als baas is rustig blijven. Het is belangrijk dat je niet jouw hond in veiligheid brengt, maar de omgeving veilig moet maken voor jou en je hond. Daarnaast zijn er aantal andere dingen die handig zijn om te doen tijdens een aanval.
- Afwachten en observeren is het beste advies. Houd de duur van de aanval bij en schrijf op wat er gebeurt.
- Neem eventueel de aanval op met je telefoon zodat je deze daarna kan bekijken en bespreken met jouw dierenarts.
- Raak en spreek je hond niet aan! Denk hierbij vooral aan aaien, vasthouden en verschuiven. De hond kan per ongeluk bijten of andere verwondingen veroorzaken.
- Geef geen medicijnen en stop geen dingen in de mond van de hond. Tijdens de epileptische aanval zal het verstikkingsgevaar hoger zijn.
- Schuif eventueel meubels of andere spullen opzij zodat de hond zichzelf niet kan bezeren of verwonden. Het is handig om tijdens de aanval een cirkel van ongeveer 1 meter rondom jouw hond vrij te houden. Komt je hond in de buurt (door de stuiptrekkingen)? Blijf opnieuw zelf ook uit de buurt, maar hou het wel in de gaten. Dit geldt ook voor de spullen in huis, verschuif deze opnieuw wanneer jouw hond in buurt komt.
- Duurt de epileptische aanval langer dan 10 minuten? Neem dan direct contact op met de dierenarts!
Fase 3: Post-ictale (bijkomen)
In fase drie is de duur erg verschillend. Het kan enkele seconden duren of zelfs een paar dagen. In deze fase is jouw hond nog niet helemaal hersteld en is langzaam weer aan het bijkomen. De meeste baasjes ervaren deze fase als lastig, omdat jouw hond even flink moet bijkomen van wat er net gebeurd is. Het gebeurt vaker dat je hond jou als baas voor een periode niet herkent.
Het kan gebeuren dat jouw hond nog niet helemaal bij bewustzijn is. Je kan dit vergelijken met een lichte vorm van slaapwandelen. De hond zal misschien nog meer piepen dan normaal. Jouw hond ervaart als het goed is geen pijn en het piepen zal meer te maken hebben met het gevoel wat zij op dat moment ervaren, je kan dit vergelijken met de ervaring die je hebt tijdens een nachtmerrie. Daarnaast kan er nog wat afwijkend gedrag ontstaan, denk hierbij aan op aparte plekken gaan slapen, onrustig of juist overdreven rustig zijn. Het kan zijn dat hij of zij in sommige gevallen heel veel dorst of honger heeft en je hond zal veel willen slapen. Epileptische aanvallen bij honden zorgen er vaak voor dat je hond aan het eind van alle fases weer terugkeert naar zijn of haar normale zelf. Jouw hond zal zich niks meer herinneren van alles wat er voor, tijdens en na de epileptische aanval is gebeurd.
