Hartproblemen bij honden kunnen leiden tot hartfalen, maar gelukkig heeft je hond hier niet altijd last van. In dit adviesartikel gaan we dieper in op hoe het hart van een hond werkt, welke hartproblemen er zijn, hoe je hartklachten bij honden kan herkennen en hoe honden kunnen leven met hartproblemen.
Hoe werkt het hart?
Het hart van een hond is een heel belangrijk en ook een ingewikkeld orgaan. Het hart pompt bloed rond om zuurstof, hormonen en voedingsstoffen te leveren, maar produceert ook stofjes die de bloeddruk van de hond op peil houdt. Om te kunnen begrijpen waarom hartproblemen bij honden voorkomen, geven we eerst een korte uitleg over hoe het hart werkt.
Het hart van een hond bestaat uit verschillende onderdelen, namelijk:
- De linkerboezem: in de linkerboezem komt zuurstofrijk bloed vanuit de longen binnen.
- De linkerkamer: de linkerkamer pompt het zuurstofrijke bloed door het hele lichaam.
- De rechterboezem: vanuit de rechterboezem stroomt zuurstofarm bloed vanuit het hele lichaam binnen.
- De rechterkamer: de rechter kamer zorgt er daarna voor dat het zuurstofarme bloed naar de longen gaat.
De boezems en kamers van het hart
De linker- en rechterboezem dienen als een bloedreservoir die de linker- en rechterkamer vullen. De boezems (atria) en kamers (ventrikel) hebben een dikke spierwand met aan de buitenkant het hartzakje (pericard). De boezems en ventrikels worden gescheiden door de hartkleppen. Is er iets mis met één van deze onderdelen van het hart? Dan kunnen er hartproblemen bij honden ontstaan.
De linker- en rechterkamer zorgen ervoor dat het bloed door wordt gepompt. Het pompen van het bloed door het hele lichaam is intensief voor de kamers, daarom zorgen de hartkleppen ervoor dat het bloed in de goede richting stroomt en de linker- en de rechter kransslagader zorgen voor extra zuurstof.
De kleine bloedsomloop
In de rechterboezem komt zuurstofarm bloed binnen door middel van de onderste of bovenste holle ader. De hartklep tussen de rechterboezem en -kamer laat het bloed naar de rechterkamer stromen. Via de rechterkamer komt het zuurstofarme bloed binnen, wat vervolgens via de longslagader naar de longen wordt gepompt om zuurstof op te halen. Dit proces heet de kleine bloedsomloop en zorgt er dus voor dat het zuurstofarme bloed wordt doorgepompt naar de longen om zuurstof op te halen.
De grote bloedsomloop
Bij de linkerboezem komt er zuurstofrijk bloed binnen vanuit de longen, dit zuurstofrijke bloed gaat via de mitralisklep door naar de linkerkamer. Via de aorta stroomt het bloed door naar het hele lichaam van de hond. De linkerboezem zorgt er dus voor dat er zuurstof in het lichaam van de hond wordt gepompt. Dit proces noemen we de grote bloedsomloop.
- De kleine bloedsomloop
-
De kleine bloedsomloop
In de rechterboezem komt zuurstofarm bloed binnen door middel van de onderste of bovenste holle ader. De hartklep tussen de rechterboezem en -kamer laat het bloed naar de rechterkamer stromen. Via de rechterkamer komt het zuurstofarme bloed binnen, wat vervolgens via de longslagader naar de longen wordt gepompt om zuurstof op te halen. Dit proces heet de kleine bloedsomloop en zorgt er dus voor dat het zuurstofarme bloed wordt doorgepompt naar de longen om zuurstof op te halen.
- De grote bloedsomloop
-
De grote bloedsomloop
Bij de linkerboezem komt er zuurstofrijk bloed binnen vanuit de longen, dit zuurstofrijke bloed gaat via de mitralisklep door naar de linkerkamer. Via de aorta stroomt het bloed door naar het hele lichaam van de hond. De linkerboezem zorgt er dus voor dat er zuurstof in het lichaam van de hond wordt gepompt. Dit proces noemen we de grote bloedsomloop.
Verschillende hartproblemen
Er komen verschillende hartproblemen bij honden voor. Als een hond een hartprobleem heeft, wil dit nog niet direct zeggen dat een hond hier ook daadwerkelijk last van heeft. Soms wordt er bijvoorbeeld een hartruisje vastgesteld, maar zolang de hond zich goed voelt en nergens last van heeft, kan dit geen kwaad.
Meest voorkomende symptomen bij hartproblemen bij honden
Er zijn veel verschillende symptomen bij hartproblemen bij honden, maar er zijn ook een paar symptomen waaraan je kan merken dat je hond misschien last heeft van een hartprobleem, namelijk:
- Je hond heeft minder uithoudingsvermogen en wordt snel moe.
- Je hond hoest veel en is snel benauwd.
- Je hond heeft een verminderde eetlust en verliest gewicht.
- Je hond heeft een opgezette buik of bleke slijmvliezen.
Herken je één of meer van deze symptomen. Neem dan contact op met je dierenarts.
Myxomateuze klepdegeneratie (MKD)
Een hond met Myxomateuze klepdegeneratie heeft lekkende hartkleppen. Van alle hartproblemen bij honden, is dit één van de meest voorkomende hartproblemen. De hartklep in de linkerboezem is verdikt, waardoor de hartklep minder goed sluit. Doordat de hartklep minder goed sluit, ontstaat er een lekkage. Door de lekkage gaat er minder bloed naar de rest van het lichaam. Deze aandoening komt voor bij honden vanaf middelbare leeftijd en vaak bij kleine honden, bijvoorbeeld bij de Teckel, Beagle, Chihuahua, Shih Tzu en Yorkshire Terriër.
Lekkende hartkleppen symptomen
In het begin van deze aandoening heeft een hond nog niet heel erg veel last van symptomen. Als een hond dit jaren heeft kan het zijn dat het lichaam harder moet gaan werken en de hond meer last krijgt bij inspanning, stress, een wandeling of bij het spelen. Je merkt dat de hond sneller moe is en dat de hond vaker gaat hoesten.
Als de klep lekt, stroomt er bloed terug in de verkeerde richting, waardoor er steeds meer vocht ophoopt in de longen. Hierdoor kan je hond sneller benauwd worden, sneller gaan ademen of je hond wordt wat sloom. Merk je hartproblemen bij je hond? Neem dan direct contact op met je dierenarts.
Behandeling bij lekkende hartkleppen
Deze aandoening is chronisch en je hond kan niet worden genezen van lekkende hartkleppen. Wel is er medicatie die de voortgang van de aandoening vertraagt. Deze medicatie zorgt er dus niet voor dat je hond geneest, maar wel dat je hond minder last heeft van lekkende hartkleppen.
Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM)
Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM) is ook één van de hartproblemen bij honden die vaker voor kan komen. Deze hartaandoening komt pas op latere leeftijd bij je hond voor. Als je hond last heeft van HCM, dan heeft je hond een verdikte spierwand bij de linkerkamer van het hart. Normaal gesproken is deze spierwand 4 millimeter dik en met deze aandoening kan dat wel 8-10 millimeter dik worden. Er komt dan minder bloed in de linkerkamer, waardoor het minder bloed naar de rest van het lichaam wordt gepompt.
Ook kan de spierwand stug worden, waardoor het vullen van de kamers via de boezems moeizamer verloopt. Daarnaast kan de dikke spierwand er ook voor zorgen dat het legen van het hart niet goed gaat. De uitgang naar de aorta of longslagader kan vernauwen, waardoor de bloedstroom wordt belemmerd of de klep tussen de linkerboezem en -kamer kan gaan lekken.
Zo herken je Hypertrofische Cardiomyopathie
Hypertrofische Cardiomyopathie kan je herkennen aan de volgende symptomen:
- Hartruis bij een bezoek aan de dierenarts.
- Je hond wordt sloom en verzorgd zichzelf niet goed, dit herken je aan dat je hond zich niet echt schoonmaakt en slecht eet.
- Een snelle of moeizame ademhaling bij je hond.
- Een acute verlamming in de achterpoten.
Behandeling bij Hypertrofische Cardiomyopathie
Als de aandoening nog niet in een ver stadium is, kan je hond prima leven met dit hartprobleem en wordt er geen behandeling gegeven. Er zijn ook geen medicatie die aantonen dat de aandoening genezen kan worden. Wel kan de dierenarts medicatie voorschrijven om de kwaliteit van het leven van je hond te verbeteren, zoals plastabletten om vochtophoping te verminderen of om het vullen van de kamers en boezems in het hart te verbeteren.
Dilatatieve Cardiomyopathie (DCM)
Eén van de andere hartproblemen bij honden is Dilatatieve Cardiomyopathie (DCM). Bij deze aandoening is de hartspier verzwakt. Hierdoor kan het hart van een hond minder goed samentrekken en komt er minder bloed in de bloedvaten. Dit is een vervelende aandoening voor de hond, want als de symptomen eenmaal zichtbaar worden, heeft de hond vaak nog maar twee jaar te leven.
Deze aandoening komt vaak voor bij grote honden boven de 20 kg, zoals de Duitse Dog, Cocker Spaniel, Sint Bernard en Dalmatier. Vanaf pup is deze aandoening nog niet zichtbaar. Sommige hartproblemen bij honden, waaronder DCM ontwikkelen pas op latere leeftijd.
Symptomen bij een verzwakte hartspier
De symptomen van hartklachten bij je hond bij een verzwakte hartspier herken je zo:
- Je hond is snel uitgeput.
- Je hond is sloom en snel benauwd.
- Bij inspanning valt je hond flauw.
- Je hond houdt veel vocht vast in de longen of buik, waardoor hij vaak hoest.
- Je hond heeft een slechte eetlust en valt veel af.
(Her)ken je één of meerdere van deze symptomen bij je hond? Neem dan contact op met de dierenarts!
Behandeling bij een verzwakte hartspier
Als een hond een verzwakte hartspier heeft, is hier helaas niks aan te doen. Medicatie zorgt er namelijk niet voor dat de aandoening weggaat en de levensduur van de hond wordt ernstig verkort. Medicatie kan de levensduur wel verlengen, doordat het de hartfunctie wel wat verbetert. Het is niet in te schatten hoe lang dat is, dat is afhankelijk van de ernst van deze aandoening.
Ventrikelseptumdefekt (VSD)
Sommige hartproblemen bij honden zijn aangeboren, net zoals Ventrikelseptumdefect (VSD). Als een hond deze aandoening heeft, zit er een gaatje in het tussenschot van de twee kamers. Als er een gaatje in het tussenschot zit, komt het bloed wat in de linkerkamer zit ook in de rechterkamer, wat vervolgens terecht komt in de longen. Een hond kan dan last krijgen van een hoge bloeddruk en vocht in de longen.
Dit hartprobleem komt vaak voor bij een aantal rassen, zoals de Keeshond, Engelse Bulldog, Husky en Newfoundlander.
Symptomen bij Ventrikelseptumdefect
Bij dit hartprobleem kan een hond verschillende symptomen hebben aan de hand van het formaat en de locatie van het gaatje. Als de dierenarts de hond onderzoekt, hoort hij vaak een hartruisje. Symptomen bij Ventrikelseptumdefect zijn:
- Je hond is snel kortademig.
- Bij inspanning is je hond snel moe.
- Hartstilstand (dit komt niet vaak voor en is erg zeldzaam).
Behandeling bij Ventrikelseptumdefect
Als een hond heel erg veel last heeft van dit hartprobleem, dan kan de hond in aanmerking komen voor een operatie. Deze operatie wordt niet heel vaak uitgevoerd, omdat het een ingrijpende operatie is. Vraag je dierenarts naar de mogelijkheden als je hond last heeft van deze aandoening.
Aortastenose en Pulmonalisstenose
Eén van de meest voorkomende hartproblemen bij honden is Aortastenose en Pulmonalisstenose. Dit houdt in dat er een vernauwing zit in de aorta of in de longslagader. Het hart van de hond moet dan harder werken om bloed door het hele lichaam te pompen en kan hartruis veroorzaken.
Deze aandoening komt voor bij grote en kleine honden, zoals de Berner Sennenhond, Boxer, Duitse Dog, Engelse Bulldog, Franse Bulldog, Bullterriër miniatuur, Newfoundlander en een Golden Retriever.
Symptomen bij Aortastenose en Pulmonalisstenose
Over het algemeen kunnen honden goed leven met deze aandoening. Bij een milde vorm van deze aandoening kunnen de hartklachten bij je hond zelfs wegblijven. Heeft je hond een ernstige vorm van deze aandoening dan kan je hond last krijgen van flauwtes, slechte conditie en soms plotseling overlijden.
Behandeling bij Aortastenose en Pulmonalisstenose
Net als andere hartproblemen bij honden, is deze aandoening helaas niet te genezen. Als het in een milde stadium is kan de hond prima leven en is er geen medicatie nodig. Is de aandoening in een verder stadium en krijgt de hond last van hartfalen, dan kan de hond medicatie krijgen om het hart te ondersteunen.
Pericard-overvulling
Eén van de andere hartproblemen bij honden die we nog in dit artikel bespreken is Pericard overvulling. Om het hart van de hond zit een zakje, genaamd pericard. Bij de aandoening Pericardovervulling komt er vocht in dat zakje, wat de hartpompfunctie erg belemmerd. Dit kan worden veroorzaakt door tumoren.
Symptomen bij Pericard-overvulling
Als het zakje snel volloopt, kan de hond instorten en snel overlijden. Gebeurt dit niet snel, dan lijken de symptomen heel erg op die van Dilatatieve Cardiomyopathie (DCM). Het is dus erg belangrijk om snel aan de bel te trekken als je merkt dat je hond zich anders gedraagt, veel hoest en snel benauwd is.
Behandeling bij Pericard-overvulling
Het hartzakje van de hond kan worden aangeprikt, waardoor het vocht kan wegstromen. De kans is aanwezig dat het hartzakje weer volstroomt, vaak is dan een operatie nodig. Een operatie wordt eigenlijk alleen maar gedaan als er geen tumoren zijn.
Verschillende soorten onderzoeken bij hartproblemen
De dierenarts kan onderzoeken doen als er kans is op hartproblemen bij honden. Dit bestaat uit:
- Anamnese: De situatie van je hond wordt geschetst. Zoals het uithoudingsvermogen en of je hond vaak benauwd is en hoest.
- Lichamelijk onderzoek: Eerst vindt er een klinisch onderzoek plaats, waarbij wordt gekeken naar de hartfrequentie. Daarna wordt het hart en de bloedvaten van je hond onderzocht. Hierbij kijkt de dierenarts ook of er een hartruis aanwezig is.
- Röntgenfoto: Een röntgenfoto van het hart, kan inzicht geven in de structuren van het hart. Als er vocht zit, kan dit ook via een röntgenfoto worden vastgesteld.
- Echo: De conditie van de hartspier wordt bij een echo goed bekeken. Door de bewegende beelden is duidelijk te zien hoe de hartspier beweegt en hoe de bloedstroom in het hart is.
- ECG: Op een ECG kan de dierenarts in zien hoe de prikkelgeleiding in het hart is.
Leven met hartprobleem bij je hond
Een hond kan prima leven met een hartprobleem. In sommige gevallen is het wel noodzakelijk voor de hond om levenslang medicatie te hebben. Bespreek met de dierenarts het behandelplan en bespreek wat je kan doen om te zorgen dat je hond een fijn leven heeft. We geven je enkele tips die helpen bij hartproblemen bij honden.
Warmte
Honden met hartklachten kunnen niet goed tegen de warmte, knip de vacht van je hond kort, zodat je hond lekker koel blijft.
Schaduw
Zorg voor genoeg koele plekjes of schaduw plekken, zodat je hond hier rustig kan liggen.
Wandelen
Loop regelmatig lange wandelingen met je hond, zodat de conditie van je hond goed blijft.
Voeding
Supplement
Voeding voor hartproblemen bij honden
Heeft jouw hond last van hartproblemen? Gelukkig bestaat er voeding voor hartproblemen bij honden! In deze voeding zitten extra toevoegingen en vitaminen die het hart van jouw hond ondersteunen. Belangrijke eigenschappen van dieetvoeding zijn:
- Beperkt natriumgehalte: Voeding met minder natrium zorgt ervoor dat je hond minder vocht vasthoudt in het lichaam.
- Extra L-carnitine en taurine: Voeding met L-carnitine zorgt ervoor dat je hond meer energie heeft en taurine is goed voor het hart. Het heeft namelijk effect op de contractie van de hartspier.
- Extra mineralen: Voeding met kalium en magnesium zorgen voor een verbeterde functie van de hartspier en energieproductie.
- Meer smaak: Honden die zich niet heel lekker voelen, hebben vaak ook geen zin in eten. Door extra eiwitten en vetten toe te voegen is de voeding aantrekkelijker voor je hond.
- Antioxidanten: Extra antioxidanten in de voeding van je hond kan ervoor zorgen dat de bloeddruk normaal wordt en dat de bloedvaten beter werken.