Mijn hond heeft jeuk, wat nu?

Jeuk bij honden komt veel voor, maar de oorzaak achterhalen is cruciaal. In deze blog leer je waarom je hond krabt, bijt of likt én wat je eraan kunt doen.

Wat bedoelen we met ‘jeuk’?

Een hond krabt of likt zichzelf wel eens, dat hoort bij normaal gedrag. Maar wanneer dit gedrag overmatig wordt, zoals bijten aan de poten, constant krabben of schuren met de kop over de vloer, dan is er meestal sprake van een medische oorzaak.

Jeuk kan zich op verschillende manieren uiten, zoals:

• Overmatig krabben of bijten
• Likken aan poten, liezen of buik
• Rode of geïrriteerde huid
• Schilfers of korstjes
• Kale plekken
• Onaangename geur

10 Mogelijke oorzaken van jeuk bij honden

Hieronder zetten we de meest voorkomende voor je op een rij, van eenvoudig te behandelen problemen tot complexere gezondheidskwesties. Zo kun je snel ontdekken wat er mogelijk aan de hand is én wat je eraan kunt doen.

1. Vlooien of vlooienallergie

Vlooien zijn één van de meest voorkomend oorzaken van jeuk bij honden. Deze kleine parasieten voeden zich met bloed en veroorzaken jeuk, irritatie en huidproblemen. Je herkent het vaak aan veel krabben of bijten, vooral bij de staartbasis, buik of liezen. Soms zie je ook zwarte stipjes in de vacht, dat is vlooienpoep.

👉 Lees verder: Hond met vlooien? Zo bestrijd je vlooien!

Heeft je hond een vlooienallergie? Dan reageert hij overgevoelig op het speeksel van vlooien. Dit heet vlooienallergische dermatitis. In dat geval kan één enkele beet al voldoende zijn voor intense jeuk en huidontstekingen.

Symptomen:

• Krabben, bijten of likken (met name bij staart en onderrug)
• Rode huid, bultjes of kale plekken
• Onrustig gedrag door aanhoudende jeuk

Behandeling:

• Vlooien bestrijden met tabletten, pipetten of een vlooienband
• Jeuk verlichten met medicatie of verzachtende shampoo
• Behandel ook andere huisdieren en de omgeving grondig

2. Mijten en schurft

Mijten zoals demodex of sarcoptes (schurftmijt) kunnen heftige jeuk veroorzaken, vaak met kale plekken, korstjes en roodheid als gevolg. Deze parasieten zijn niet met het blote oog te zien, maar zorgen voor veel ongemak en vragen om een gerichte behandeling.

Hoe herken je een mijtenprobleem?

Bij een besmetting met mijten, zoals sarcoptes (de beruchte schurftmijt) of demodex, kun je de volgende symptomen zien:

• Intense jeuk, vaak plotseling ontstaan
• Kale plekken, meestal rond oren, ogen, poten of buik
• Korstjes of schilfers op de huid
• Rode of ontstoken huid
• Onrustig gedrag, veel krabben of bijten
• Soms een muffe geur of zelfs haarverlies

Vooral sarcoptes-mijten kunnen flinke jeuk veroorzaken en zijn ook nog eens besmettelijk, zelfs voor mensen. Demodex, aan de andere kant, komt vaker voor bij pups of honden met een verzwakt immuunsysteem. Deze mijten leven normaal op de huid, maar kunnen zich bij verminderde weerstand explosief vermenigvuldigen.

De behandeling hangt af van het soort mijt, maar kan bestaan uit:

• Speciale medicinale shampoos of crèmes
• Pipetten of tabletten die parasieten doden
• Antibiotica bij huidinfecties
• Aanvullende ondersteuning van het immuunsysteem bij demodex

Een goede hygiëne is belangrijk, maar wees gerust: mijten kunnen echt elke hond treffen, zelfs de schoonste viervoeter!

Hoe voorkom je het?

• Geef je hond regelmatig een preventieve behandeling tegen parasieten
• Houd de vacht en huid goed in de gaten
• Vermijd contact met onbekende of zieke dieren
• Laat je hond checken bij onverklaarbare jeuk

3. Omgevingsallergiën (Atopie)

Bij atopie reageert het immuunsysteem van je hond op stoffen uit de omgeving zoals pollen, grassen, huisstofmijt of schimmels. De huid wordt rood, schilferig en jeukerig, met name rond de poten, oksels en oren. De klachten komen vaak seizoensgebonden voor.

Hoe herken je een omgevingsallergie?

Bij atopie reageert het immuunsysteem van je hond overdreven op deze onschuldige stoffen. De allergische reactie uit zich meestal in de huid en niet via snotteren zoals bij mensen. Je kunt bijvoorbeeld zien dat:

• De huid rood en schilferig wordt
• Je hond veel krabt, likt of bijt aan z’n poten
• De jeuk vooral zit rond de pootjes, oksel, buik, lies of oren
• Er kale plekken ontstaan of het haar dunner wordt
• Soms ook oorontstekingen optreden

De klachten zijn vaak seizoensgebonden, denk aan het voorjaar of de zomer, wanneer er veel pollen in de lucht zitten. Maar wist je dat sommige honden het hele jaar door last kunnen hebben? Bijvoorbeeld bij allergie voor huisstofmijt of schimmelsporen in huis.

Wat kun je eraan doen?

Atopie is helaas meestal niet volledig te genezen, maar gelukkig zijn er veel manieren om het onder controle te houden:

• Regelmatig wassen met hypoallergene shampoos die de huid kalmeren
• Medicatie of jeukremmers
• Voedingssupplementen (omega 3- en 6-vetzuren kunnen helpen de huid te versterken)
• Immunotherapie (specifieke injecties of druppels met kleine hoeveelheden van het allergeen)
• Huis zo stofvrij en schoon mogelijk houden, vooral de slaapplek van je hond

4. Voedselallergie of voedselintolerantie

Soms is de boosdoener van die aanhoudende jeuk bij je hond te vinden in zijn voerbak. Een voedselallergie of intolerantie ontstaat wanneer je hond overgevoelig reageert op een bepaald ingrediënt in het voer. Denk aan kip of rund als eiwitbron, maar ook aan gluten of granen als mogelijke triggers van een allergie.

Hoe herken je een voedselallergie?

Een allergie uit zich meestal in jeuk, vooral aan de poten, oren, buik of snuit. Maar wist je dat er vaak ook andere klachten optreden? Zo kun je merken dat je hond:

• Regelmatig last heeft van diarree of zachte ontlasting
• Oorontstekingen krijgt die steeds terugkomen
• Meer winden laat of last heeft van een opgeblazen buik
• Soms braakt of minder eetlust heeft

Het lastige is dat deze symptomen ook bij andere aandoeningen kunnen passen. Daarom is het belangrijk om goed te kijken naar het totaalplaatje.

Wat kun je doen?

Om erachter te komen of je hond echt op voeding reageert, is een eliminatiedieet vaak de eerste stap. Hierbij geef je je hond een periode lang (minimaal 8 weken) een voeding met één nieuwe eiwitbron of speciale hypoallergene voeding. Blijven de klachten weg, dan kun je stap voor stap weer ingrediënten toevoegen om de oorzaak op te sporen.

Als eenmaal duidelijk is welk ingrediënt de boosdoener is, kun je overstappen op een passende voeding die dit ingrediënt vermijdt. Voor veel honden betekent dat een leven met veel minder klachten én een blijere huid.

👉 Relevante blogs:

• Alles over voedselallergie bij honden
• Dieetvoer voor honden en katten
• Honden ondersteunen bij een voedselallergie
• Huidproblemen verhelpen met voeding

5. Stress, angst of verveling

Jeuk hoeft niet altijd veroorzaakt te worden door iets fysieks zoals parasieten of voeding. Ook mentale factoren, zoals stress, angst of verveling, kunnen ervoor zorgen dat je hond overmatig likt, bijt of krabt. Dit wordt ook wel psychogene jeuk genoemd. Het is vergelijkbaar met hoe mensen soms aan hun nagels bijten of met hun haar spelen als ze zich gespannen voelen.

Hoe merk je dat je hond last heeft van stress?

Gedrag dat kan wijzen op stressgerelateerde jeuk:

• Je hond likt continu aan dezelfde plek, vaak de poten of flanken
• Er ontstaan kale plekken zonder duidelijke medische oorzaak
• Krabben of bijten gebeurt vooral als je hond alleen is of zich verveelt
• Andere signalen zoals onrustig gedrag, piepen of veel slapen

Door langdurige stress raakt het immuunsysteem van je hond uit balans. Hierdoor wordt de huid gevoeliger en kunnen er sneller irritaties of ontstekingen ontstaan. De jeuk zorgt voor dwangmatig gedrag, wat de huid beschadigt en het probleem alleen maar erger maakt.

Wat kun je doen?

Als je vermoedt dat de jeuk een mentale oorzaak heeft, is het belangrijk om te kijken naar de dagelijkse routine van je hond. Stel jezelf vragen als:

• Krijgt mijn hond genoeg beweging en uitdaging?
• Is hij vaak alleen thuis of verveelt hij zich snel?
• Zijn er veranderingen in huis geweest zoals verhuizing, een baby of een nieuw dier?

Praktische oplossingen kunnen zijn:

• Meer wandelingen en mentale stimulatie, zoals hersenwerk of speurspelletjes
• Rustige vaste routines die voorspelbaarheid geven
• Eventueel ondersteuning van een gedragstherapeut
• Kalmerende supplementen of feromonen die helpen bij ontspanning

6. Huidinfecties (bacterieel of gist)

Een beschadigde huid is kwetsbaar en kan makkelijk gaan ontsteken. Vooral bij honden met een gevoelige huid of al bestaande klachten, zoals allergieën, komt dit regelmatig voor. De boosdoeners zijn meestal bacteriën of gisten die van nature op de huid leven, maar bij een verstoorde balans de overhand krijgen.

Een veelvoorkomende gist bij honden is Malassezia. Dit is een soort schimmel die normaal gesproken onschuldig is, maar onder bepaalde omstandigheden kan gaan woekeren. Dit zorgt voor een geïrriteerde, jeukende en vaak vettige huid met een specifieke geur. Bij een bacteriële infectie zie je vaker roodheid, zwelling, korstjes of zelfs pusvorming.

Hoe herken je een huidinfectie?

Let op de volgende signalen:

• Intense jeuk, vaak erger dan normaal
• Korstjes, schilfers of vochtige plekken
• Roodheid of verkleuring van de huid
• Een muffe of scherpe geur, vooral bij gisten
• Veranderingen in de huidstructuur, bijvoorbeeld verdikking of verkleuring

Vaak zijn deze infecties secundair, wat betekent dat ze ontstaan door een onderliggende oorzaak, zoals een allergie, mijten of overmatig krabben. Daarom is het belangrijk om niet alleen de infectie te behandelen, maar ook te zoeken naar de achterliggende reden.

Wat kun je eraan doen?

Een bezoek aan de dierenarts is nodig om te bepalen of het om een bacteriële of gistinfectie gaat. De behandeling bestaat meestal uit:

• Medicinale shampoos om de huid schoon te maken en de infectie te remmen
• Antibiotica bij bacteriële infecties
• Antischimmelmiddelen bij gisten
• Eventueel aanvullende medicatie om jeuk en ontsteking te verminderen

👉 Lees verder: De hondenhuid – huidproblemen bij honden

7. Droge huid en schilfers

Een droge huid bij je hond klinkt misschien onschuldig, maar kan flink wat jeuk veroorzaken. Dit zie je vooral in de wintermaanden, wanneer de lucht droger is en de verwarming in huis draait. Ook verkeerde verzorging, zoals een te agressieve shampoo of te vaak wassen, kan ervoor zorgen dat de natuurlijke vetlaag van de huid verdwijnt.

Als de huid uitdroogt, gaat deze schilferen, wordt doffer en voelt vaak ruw aan. Hierdoor raakt de huid sneller geïrriteerd en wordt je hond gevoeliger voor jeuk of zelfs kleine ontstekingen.

Hoe herken je een droge huid?

Let op signalen zoals:

• Kleine witte schilfertjes in de vacht
• Doffe of breekbare haren
• Licht krabben zonder duidelijke roodheid
• Soms droge plekken op de rug of flanken

Bij sommige honden is dit seizoensgebonden, terwijl andere viervoeters er chronisch last van hebben.

Wat kun je eraan doen?

Gelukkig is een droge huid goed te ondersteunen met de juiste verzorging:

• Gebruik altijd een milde hondenshampoo, speciaal voor gevoelige huid
• Was je hond niet te vaak, tenzij echt nodig
• Zorg voor een evenwichtige voeding die rijk is aan omega drie en zes vetzuren
• Voeg eventueel een huidondersteunend supplement toe na overleg met je dierenarts
• Zorg dat je hond genoeg drinkt en voldoende frisse lucht krijgt

8. Medicatie en bijwerkingen

Wist je dat bepaalde medicijnen jeuk of huidproblemen kunnen veroorzaken bij honden? Dit gebeurt niet vaak, maar het is wel iets om alert op te zijn. Sommige geneesmiddelen hebben als bijwerking dat ze de huid droger maken, het immuunsysteem beïnvloeden of een allergische reactie uitlokken. Vooral bij langdurig gebruik kunnen deze effecten geleidelijk ontstaan.

Wat kun je merken?

Als je hond na het starten met nieuwe medicatie ineens begint te krabben of schilfers krijgt, dan kan dat wijzen op een bijwerking. Mogelijke signalen zijn:

• Nieuwe jeukklachten die er eerder niet waren
• Roodheid of schilfers op plekken waar eerder niets aan de hand was
• Veranderingen in de vachtstructuur of geur van de huid
• Algemene onrust of onverklaarbaar krabgedrag

Wat kun je doen?

Twijfel je of de jeuk door een medicijn komt? Neem dan altijd contact op met je dierenarts. Stop nooit zomaar met medicatie, want dat kan schadelijk zijn voor de behandeling van de onderliggende aandoening.

De dierenarts kan:

• De medicatie aanpassen of tijdelijk stoppen
• Een ander middel voorschrijven met minder risico op huidreacties
• Ondersteunende middelen geven om de huid te kalmeren

9. Hormonale aandoeningen

Soms ligt de oorzaak van jeuk of huidproblemen niet aan iets van buitenaf, maar aan interne hormonale verstoringen. Ziekten zoals de ziekte van Cushing of hypothyreoïdie kunnen grote invloed hebben op de huid en vacht van je hond.

Wat gebeurt er bij hormonale aandoeningen?

Bij Cushing maakt het lichaam van je hond te veel cortisol aan, een stresshormoon dat bij overproductie de huid dunner maakt en de afweer verzwakt. Daardoor ontstaan er huidproblemen, haarverlies en soms zelfs kale plekken. Je ziet ook vaak een bolle buik, veel drinken en plassen, en spierafname.

Bij hypothyreoïdie, oftewel een traag werkende schildklier, vertraagt de stofwisseling. Dit zorgt ervoor dat de huid doffer en dikker wordt, de vacht uitvalt en je hond sneller aankomt in gewicht. Ook zie je vaak dat honden minder energiek zijn of zich anders gaan gedragen.

Hoe herken je hormonale huidklachten?

Let op deze signalen:

• Geleidelijk haarverlies, zonder jeuk als eerste symptoom
• Kale plekken, vooral op de flanken of staartbasis
• Droge, dikke of juist dunne en kwetsbare huid
• Onverklaarbare gewichtstoename of gedragsveranderingen
• Lusteloosheid of een verminderde conditie

Wat kun je doen?

Bij vermoeden van een hormonale aandoening is bloedonderzoek bij de dierenarts noodzakelijk. Als de diagnose is gesteld, kan met medicatie en de juiste begeleiding veel verbetering worden bereikt. Vaak verdwijnen ook de huidklachten zodra de hormoonbalans weer hersteld is.

10. Auto-immuunziekten

In zeldzame gevallen kan jeuk bij honden het gevolg zijn van een auto-immuunziekte. Bij deze aandoeningen ziet het afweersysteem van de hond per ongeluk eigen lichaamscellen als indringers, en valt het die aan. Als dit zich richt op de huid, ontstaan er ontstekingen, wondjes en soms ook hevige jeuk.

Een bekend voorbeeld van zo’n aandoening is lupus, waarbij de huid en soms ook andere organen worden aangetast. Ook pemphigus is een auto-immuunziekte die blaarvorming en korsten op de huid kan geven. Deze ziektes zijn gelukkig zeldzaam, maar als ze optreden, zijn ze vaak heftig en vragen ze om een snelle en deskundige aanpak.

Waar moet je op letten?

De symptomen kunnen verschillen per aandoening, maar er zijn een paar signalen die kunnen wijzen op een auto-immuunreactie:

• Zweertjes, korsten of blaren, vooral rond de neus, oren of poten
• Roodheid of ontsteking zonder duidelijke oorzaak
• Plekken die slecht genezen of juist steeds terugkomen
• Verlies van pigment of een veranderde kleur van de huid
• Algemene lusteloosheid of koorts

De klachten kunnen grillig verlopen, met goede en slechte dagen, en zijn soms moeilijk te onderscheiden van andere huidproblemen. Daarom is een juiste diagnose cruciaal.

Wat kun je doen?

Als je vermoedt dat er meer aan de hand is dan een gewone huidirritatie, raadpleeg dan direct je dierenarts. Vaak is er uitgebreid onderzoek nodig, waaronder bloedonderzoek of een huidbiopsie.

De behandeling bestaat meestal uit:

• Medicatie die het afweersysteem onderdrukt
• Speciale zalven of shampoos om de huid te beschermen
• Strikte opvolging en regelmatige controles bij de dierenarts

Twijfel je of je hond medische zorg nodig heeft? Wij helpen je verder!

Bij aanhoudende of verergerende klachten is het altijd verstandig om je dierenarts te raadplegen. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter voor je hond!

Heeft je hond milde jeuk of wil je gewoon even advies?

Kom dan langs in één van onze Pets Place winkels of neem een kijkje in ons assortiment met jeukstillende producten, hypoallergene voeding en verzorging.