Vrijheidsdressuur is het op commando zetten van natuurlijk gedrag van een paard. Naast dat het een leuke afwisseling is op het rijden, bouw je met vrijheidsdressuur ook een betere band op met je paard of pony! Wat heb je nodig om je paard kunstjes te leren? En hoe leer je bepaalde vrijheidsdressuur oefeningen aan? Bekijk hier 5 vrijheidsdressuur oefeningen die je jouw paard kunt leren!
Benodigdheden paard kunstjes leren
Als je enthousiast bent geworden om je paard kunstjes te leren, wil je natuurlijk meteen beginnen. Wat heb je allemaal nodig bij vrijheidsdressuur? Bekijk de benodigdheden hieronder!
Halster en halstertouw
Vrijheidsdressuur kun je ook zonder halster uitvoeren, maar soms is het handig om je paard te kunnen begeleiden. Hiervoor kun je een gewoon stalhalster gebruiken of een touwhalster. Kijk wat jouw paard fijn vindt.
Paardensnoepjes of voer
Bij vrijheidsdressuur is het belangrijk om je paard goed te belonen. Vooral in de aanleerfase van een kunstje is het van belang om elk klein stapje richting het einddoel te belonen. Je kunt hiervoor paardensnoepjes gebruiken, maar ook de Pavo Fibrenuggets zijn een goede optie.
Zweep
Bij sommige vrijheidsdressuur oefeningen is een zweepje handig. Deze gebruik je niet om een paard iets af te dwingen, maar als een verlengstuk van je arm. Bij oefeningen zoals de jambette (voorbeen omhoog) is ruimte tussen jou en het paard veiliger. Met de zweep kun je dan preciezere commando’s geven vanaf een afstandje. Als je paard bang is voor zweepjes, kun je deze beter niet gebruiken.
Snackzakje
Met al deze benodigdheden kunnen je handen al snel vol zitten. In je ene hand heb je je paard aan het halstertouw en met je andere hand heb je een zweepje vast. Waar laat je dan de beloningssnacks? Een snackzakje komt dan goed van pas! Hierin kun je alle beloningen kwijt en er snel bij pakken om je paard te belonen.
Clicker
Een clicker is een handig hulpmiddel bij het trainen. Hiermee klik je namelijk precies op het moment dat je paard iets goed doet. Zo kun je preciezer aangeven wat de bedoeling is en zal het paard de oefening sneller begrijpen. Na het geluid van de clicker volgt altijd een beloning!
Vrijheidsdressuur oefeningen
Wanneer je alle benodigdheden bij de hand hebt, kun je beginnen met het aanleren van een kunstje. Hieronder vind je 5 vrijheidsdressuur oefeningen en lees je hoe je deze kunt aanleren bij je paard of pony!
Voorbeen uitsteken (jambette)
Bij de jambette is het einddoel dat het paard één voorbeen op aanraking omhoog heft en vooruit steekt. Dit kunstje zal wat meer tijd in beslag nemen en moet je rustig opbouwen totdat je paard het begrijpt. Bij deze oefening komt een zweepje goed van pas. Hiermee ga je voorzichtig langs het been van je paard. Let goed op de reactie van je paard, want wanneer hij of zij een klein beetje met het been beweegt, mag je al belonen! Als je dit vaker herhaalt, zal het paard snappen dat hij of zij op aanraking van het zweepje het been moet optillen. Zodra je paard dit principe begrijpt, kun je het gaan uitbreiden tot het heffen van het been. Dit doe je door de beloning goed te timen en pas te belonen wanneer je paard het been steeds een stukje hoger optilt!
Lachen (flehmen)
Je paard leren lachen (flehmen) op commando is super leuk voor op de foto! Dit kun je aanleren door een brokje voor de neus van het paard te houden. Het commando wordt hierbij een vinger in de lucht te steken, dit kan in combinatie met een stemcommando. Pak het brokje tussen duim en middelvinger en hou het voor de neus van je paard. Hij of zij zal het brokje dan willen pakken en met de lippen gaan bewegen. Beloon dit meteen! Dit herhaal je een paar keer totdat het paard snapt dat hij met dit commando de lip moet bewegen. In het begin van het aanleren moet je al tevreden zijn met een kleine beweging, maar uiteindelijk ga je alleen de grotere bewegingen belonen. Dit blijf je oefenen totdat je paard de lip helemaal uitstrekt!
Iets aanraken op commando (targetten)
Wil je jouw paard leren targetten? Dit houd in dat het paard een object of lichaamsdeel, zoals bijvoorbeeld je hand, op commando aanraakt! Targetten is een leuk spel en geschikt voor jonge én oude paarden. Allereerst kies je uit welk voorwerp de target gaat worden. Dit kan vanalles zijn, zoals een pion, een bal, een borstel of iets anders! Dit voorwerp hou je achter je rug en beweeg je vervolgens rustig naar de neus van het paard. Als het paard het voorwerp met de neus aanraakt, beloon je meteen! Ook houdt je het voorwerp meteen weer achter je rug, zodat het interessant blijft als je het opnieuw aanbiedt. Dit herhaal je een paar keer totdat je paard het begint te snappen. Je kunt dan een stemcommando, zoals ‘target’ of ‘touch’, toevoegen. Uiteindelijk kun je de target links, rechts, hoog of laag aanbieden en zal je paard het aanraken!
Nee schudden
Het paard leren nee schudden is een redelijk makkelijke vrijheidsdressuur oefening. Je begint met deze oefening door het oor van je paard zachtjes te kriebelen met je hand. Hierdoor gaan paarden vaak schudden, dit beloon je dan ook! Herhaal dit totdat het duidelijk wordt voor je paard. Koppel hier een duidelijk commando aan, want je wil niet dat je paard ook gaat schudden als je met je hand richting het hoofd gaat. Bijvoorbeeld als je het hoofdstel aan wilt doen. Denk daarom ook goed na voor je deze vrijheidsdressuur oefening aanleert.
Iets vasthouden
Je paard iets leren vasthouden is een leuke, maar ook handige oefening! Leer je paard bijvoorbeeld het zweepje vasthouden, terwijl jij in het zadel stapt! Het makkelijkst is om het voorwerp in te smeren met iets lekkers, zoals wortel- of appelrasp. Vervolgens hou je het voorwerp voor de mond van het paard. Beloon meteen wanneer je paard zijn of haar mond opent of het vastpakt! Herhaal dit een totdat je paard snapt dat hij of zij het voorwerp moet vastpakken en koppel er een stemcommando, zoals ‘pak’ of ‘vast’ aan. In het begin zal het paard al snel weer loslaten, maar je kunt het aantal secondes geleidelijk verder opbouwen. Beloon ook als het paard het voorwerp weer loslaat, want je wilt er geen trekspelletje van maken.
Voordelen van vrijheidsdressuur oefeningen!
Vrijheidsdressuur is een superleuke bezigheid voor jezelf en je paard, maar het kent ook vele voordelen! Lees hieronder 4 voordelen van vrijheidsdressuur.
Mentale uitdaging
Door je paard trucjes te leren, moeten jullie samen puzzelen tot het gewenste eindresultaat. Hiervoor zal je paard zich mentaal moeten inspannen. Dit voorkomt verveling en zo daag je je paard op een andere manier uit dan, bijvoorbeeld, tijdens het rijden of longeren.
Gedrag beter begrijpen
In het proces van je paard iets aanleren, leer je jouw paard beter kennen. Je zult de signalen van jouw paard sneller begrijpen, weten wanneer je hem of haar moet helpen, wanneer het nog leuk is of wanneer je een rustpauze moet inplannen.
Soepel houden
Met sommige kunstjes kunnen bepaalde lichaamsdelen van het paard getraind en soepel worden gehouden. Vrijheidsdressuur is dan ook ideaal om je paard soepeler, leniger of sterker te maken.
Voor jong en oud
Heb jij een oud paard die wat lastiger beweegt? Of een jong paard die nog niet teveel belast mag worden? Dan zijn vrijheidsdressuur oefeningen vaak wel geschikt! Kijk wel welke oefeningen bij jouw paard passen.