Katten zijn lieve dieren met een typisch eigen willetje. Soms kan het eigen willetje doorslaan, en kan je kat gedrag vertonen wat je toch niet zo fijn vindt. Denk aan bijten, krabben aan de bank of overmatig miauwen. Lees hier wat je juist wél en juist niet moet doen bij het afleren van ongewenst gedrag bij katten.
Ongewenst gedrag afleren
Wanneer je kat iets doet wat je liever niet wil, kunnen er frustraties ontstaan. Je moet in deze situaties en tijdens het afleren van het gedrag rustig en consequent blijven. Probeer het gedrag te negeren en corrigeren waar nodig. Straf jouw kat niet tijdens ongewenst gedrag, maar laat op andere manieren merken dat je het niet fijn vindt. Deze vorm van trainen wordt negatieve bekrachtiging genoemd. De kern van negatieve bekrachtiging is dat je iets leuks weghaalt bij de gedraging. Wanneer je geen aandacht geeft aan jouw kat tijdens een negatieve gedraging, vindt je kat het sneller niet meer leuk en stopt met verloop van tijd. Daarnaast kan je met positieve bekrachtiging juist de goede gedraging aanleren! Lees hier meer over het trainen van je huisdier en het gebruik van positieve bekrachtiging. Katten zijn namelijk dieren die niet snel iets doen, als ze er zelf niets aan hebben. Het belonen van het juiste gedrag kan het ongewenste gedrag verminderen!
Stappenplan van afleren
Als eerst is het van belang dat je de oorzaak van de gedraging herkent. Een voorbeeld: merk je dat je kat eerst zindelijk was, maar later niet meer? Dan kan dit een gevolg zijn van een verkeerde kattenbak, te weinig kattenbakken of een gezondheidsprobleem. Probeer dit te achterhalen en bekijk hier ons artikel over plasgedrag bij katten. Lees hier als je juist je nieuwe kitten zindelijk wil maken! Dit zijn veelvoorkomende gedragingen die je als baasje kan herkennen.
Overmatig miauwen
Mauwt jouw kat veel? Dan kan dit verschillende oorzaken hebben. Om te bepalen of je kat pijn ervaart, enthousiast is of om een andere reden miauwt, moet je eerst weten wat de miauw van je kat betekent! Daarnaast is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen het ‘s nachts regelmatig miauwen en het overdag veel miauwen.
Krolsheid of een medische oorzaak
Ongecastreerde poezen die ‘s nachts overmatig miauwen, kunnen krols zijn. Poezen worden krols vanaf de leeftijd van 4 tot 6 maanden. Het klinkt alsof je kat aan het ‘huilen’ is, erg onrustig is en graag naar buiten wilt. Je merkt dat je kat 6 tot 9 dagen achter elkaar dit gedrag vertoont. Dit lijkt op een korte periode, maar van de eerste warme zonnestraaltjes tot en met de laatste warmte in november herhaalt deze situatie zich om de 3 weken. In totaal heb je dus per jaar 60 tot 90 dagen een huilende, onrustige poes in je huis. Wanneer je jouw kat laat steriliseren bij de dierenarts, zal de krolsheid verdwijnen.
Over het algemeen zijn katten stil bij ervaring van pijn, maar sommige katten kunnen overmatig gaan mauwen bij (veel) pijn. Is het gedrag van je kat spontaan begonnen en stopt je kat niet? Bel de dierenarts om te onderzoeken waarom jouw kat zoveel begint te miauwen (uit het niets).
Aangeleerd gedrag
Sommige katten hebben gemerkt dat ze aandacht krijgen bij het miauwen. Hierdoor kunnen ze meer, gericht naar jou als baas, gaan miauwen om aandacht te krijgen. Probeer de negatieve bekrachtiging te onthouden en dit gedrag te negeren. Je geeft geen aandacht aan je kat. Grote kans dat je kat het blijft volhouden en extremer naar je gaat miauwen.
Blijf consequent en blijf dit gedrag negeren, want op een moment zal jouw kat gaan beseffen dat hij er niets voor terug krijgt en zal hij gaan stoppen met dit gedrag.
Daarnaast kunnen katten miauwen uit verveling. Probeer dit ook te negeren en beloon je kat met een spelletje met bijvoorbeeld een hengel als hij stil is.
Raskatten
Let erop dat sommige katten vocaler zijn dan andere katten! Een Siamees is een echte kletskous, het zit in de genen en is verbonden aan het karakter. Zorg ervoor dat je je verdiept in het ras van jouw pluizenbol bij aankoop. Bepaal hier welke raskat bij jou past.
Bijten
Bijten voor katten is vaak het signaal om te stoppen met waar je mee bezig bent. Je kat heeft pijn, is gestrest of is angstig en wilt liever niet meer aangeraakt worden. Doet jouw kat het plotseling? Dan is het verstandig om een onderzoek te laten doen door de dierenarts.
Sommige katten bijten tijdens het spelen. Dit hebben kittens geleerd van kleins af aan, omdat ze gewend zijn om met handen te spelen en ze zien jouw hand als een leuk speeltje. Als volwassen katten blijven ze bijten in je handen, voeten, enkels of gezicht. Loop weg of probeer dit gedrag te negeren. Soms kan je als reactie wel reageren. Het gebruik van harde geluiden, zoals stemverheffing of een plantenspuit, kunnen jouw kat afschrikken van dit gebijt. Blijf dit consequent doen, leer jouw kat om te spelen met geschikt speelgoed en je zal merken dat op den duur je kat minder snel gaat bijten dan eerst.
Krabben aan de bank
Krabben, alle katten doen het! Ze doen het om hun territorium af te bakenen en als reactie op stress of spanning. Daarnaast is het nagelverzorging voor onze pluizenbollen! Het is natuurlijk gedrag en je kunt je kat niet afleren om volledig te stoppen met krabben. Wel kan je ervoor zorgen dat je jouw kat juist aanleert te krabben op een plek wat voor jou fijner is.
Bied jouw kat alternatieven aan zoals een krabpaal. Lees hier onze tips om jouw kat te wennen aan een krabpaal. Zorg ervoor dat de krabpaal in de buurt van de slaapplaats van je kat is (om na het slapen te krabben en uit te rekken) of in de buurt van een deur (markeerbehoefte van het territorium). Krabt jouw kat liever aan de vloer? Koop dan een horizontale krabpaal of krabplank. Als je kat krabt aan tafelpoten, banken of andere hoge meubels, dan heeft jouw kat meer behoefte aan een verticale krabpaal of krabplank. Daarnaast moet je kat zich lekker kunnen uitrekken aan de krabpaal!
Zorg dus voor een lang genoege krabpaal of krabplank. Als laatste kan kattenkruid ervoor zorgen dat je kat de krabpaal nog aantrekkelijker gaat vinden. Spray een beetje kattenkruid tegen de gewenste plaats en je kat is er niet weg te slaan!
Als je het perfecte krabplekje hebt gecreëerd, moet je de bank, tafel of vloer onaantrekkelijk maken om te krabben. Maak de plek eerst goed schoon, zodat de geurstoffen die je kat heeft achtergelaten verwijderd word. Dubbelzijdig tape zal ervoor zorgen dat je kat blijft plakken aan de plaats, en veel katten vinden dat niet fijn. Beloon je kat dubbel met een snoepje of een speeltje tijdens het krabben aan de krabpaal! Zo wordt die plek nog leuker.
Sproeien
Zowel katers als poezen sproeien. Sproeien is het rechtopstaand, naar achteren spuiten van urine. Je ziet dat de staart van de kat recht overeind blijft staan en trilt. Dit doen ze als communicatie naar andere katten. Het is niet alleen om het territorium af te bakenen, maar ook om te laten merken dat je kat vruchtbaar is of pijn heeft. Omdat sproeien meestal normaal gedrag is voor onze pluizenbollen, heeft straffen geen zin.
Is je kat nog niet gecastreerd of gesteriliseerd? Dan is vruchtbaarheid de grootste reden om te sproeien. Als je dit liever niet wil en je geen nestje wil hebben, is het handig om je kat te laten castreren of te steriliseren. Ruim 80% van alle katten zullen stoppen met sproeien na castratie of sterilisatie.
Sproeit je kat binnen en is je kat gecastreerd of gesteriliseerd? Dan is het verstandig om de dierenarts te raadplegen. Kattenziektes zoals FLUTD (Feline Lower Urinary Tract Disease) kunnen een oorzaak zijn van dit gedrag en dient onder begeleiding van de dierenarts verholpen te worden.
Veel likken
Alle katten wassen, maar soms kan je kat zichzelf té enthousiast gaan likken, wat kan zorgen voor haarballen en kale plekken. Dit kan een oorzaak zijn van jeuk door vlooien of teken, pijn of stress. Katten zullen zichzelf beter voelen door te wassen, maar het kan te veel worden. Behandel jij jouw kat regelmatig tegen vlooien en teken en blijft je kat maar veel likken? Dan moet de dierenarts op de hoogte gesteld worden van de situatie en zal een vervolgonderzoek instellen.
Naast deze gedragingen zijn er nog meer gedragingen of gedragsproblemen die je als baasje kunt herkennen. Bekijk hier welke gedragsproblemen katten nog meer kunnen krijgen, en speel hierop in door de combinatie van positieve en negatieve bekrachtiging!