Kale plekken, zichzelf terugtrekken of overmatig likken zijn typische symptomen van stress bij katten. Stress komt voor bij elk levend organisme, zo ook bij onze katten. Elke kat reageert anders op stress, wat komt door wat hij of zij als kitten heeft meegemaakt tijdens de eerste socialisatieperiode. In dit adviesartikel staat centraal wat stress is, hoe je stress bij katten herkent en hoe je jouw kat kunt helpen door de stress te verlagen.
Wat is stress?
Stress is spanning en het lichaam van je kat maakt zich klaar om actie te ondernemen. Het zenuwstelsel van je kat (en ons mensen en andere dieren) bestaat uit twee delen: het sympathische zenuwstelsel en het parasympathische zenuwstelsel.
- Sympatische zenuwstelsel. Dit gedeelte van het zenuwstelsel kan wel actief worden beïnvloed. Wanneer je dier wilt lopen, worden de spieren aangespoord om een beweging in gang te brengen. Wanneer dit gedeelte van het zenuwstelsel ‘aan’ gaat, zullen de processen van het parasympatische zenuwstelsel verminderd worden. Bij stress wordt, met behulp van het sympatische zenuwstelsel, bepaalde organen tot actie geroepen om hormonen (cortisol, adrenaline en noradrenaline) te produceren.
- Parasympatische zenuwstelsel. Dit gedeelte van het zenuwstelsel kan niet actief beïnvloed worden. De organen werken zonder dat je dier of jij er actief over na hoeft te denken. Denk hierbij aan de darmen die zorgen voor de vertering en het hart wat rustig blijft kloppen. Wanneer het lichaam van je kat in rusttoestand is, zal het parasympatische zenuwstelsel de overhand nemen.
Wanneer je kat stress ervaart en het lichaam actie wilt ondernemen, zal het parasympathische zenuwstelsel op een laag pitje worden gezet en zal het sympatische zenuwstelsel de overhand nemen. Je kat staat in één klap klaar om actie te ondernemen. Het sympatische zenuwstelsel wordt dus gebruikt voor het bekende ‘vluchten, vechten of bevriezen’ (fright, flight or fight).
Oorzaken van stress bij katten
Je kat kan door verschillende oorzaken stress ontwikkelen. Dit kan iets simpels zijn als iemand die thuis komt, tot aan een verhuizing of een nieuw gezinslid. Bekijk hier de meest voorkomende oorzaken van langdurige stress bij katten.
- Verhuizen.
- Verandering binnen de gezinssituatie (nieuw gezinslid of overlijden van gezinslid).
- Verandering aan het huis (verbouwing, nieuwe inrichting).
- Transport.
- Langdurig bezoek aan de dierenarts.
- Harde klappen door vuurwerk of onweer.
- Vakantie (wanneer je kat alleen thuis is of ergens anders verblijft).
Stress bij katten: symptomen
Aan het doen en laten van je kat kan je merken dat alles niet pluis is. Verschillende oorzaken zullen de gemoedstoestand van je kat aantasten, waarmee je verschillende symptomen kunt herkennen. De symptomen bij chronische stress kan je verdelen in twee groepen: gedragsveranderingen en lichamelijke veranderingen.
Gedragsveranderingen en problemen
Angstiger of agressiever: Je kat kan sneller angstig of agressief gaan reageren. De pupillen van je kat zullen sneller verwijden en je kat kan je sneller gaan krabben of bijten.
Obsessief gedrag: Je kat zal bepaalde gedraginger extremer uitvoeren. Denk hier bijvoorbeeld aan het snel en/of vaak extreem schoonlikken van de vacht. Kale plekken en haarballen kunnen hier het gevolg van zijn.
Lichamelijke veranderingen
Maagdarmproblemen: Je kat kan flinke last krijgen van maagdarmproblemen. Door overmatig likken worden haarballen geproduceerd, die op hun beurt voor flinke maagdarmproblemen kunnen zorgen. Daarnaast kan je kat last krijgen van diarree en braken. Zoals je merkt is het maagdarmkanaal van slag.
Kale plekken: Door het overmatig likken kan de huid ook flink van slag zijn. Kale plekken ontstaan door het likken.
Blaasontsteking: Katten, vooral katers, zijn gevoelig voor blaasontsteking. Bij chronische stress wordt de kans en ernst van een blaasontsteking vergroot. Je merkt dat je kat meer kleine beetjes plast, dat je kat plast op andere plekken dan de kattenbak en dat er zelfs bloed bij de urine kan zijn. Lees hier meer informatie over het plasgedrag van je kat.
Wat kun je aan tegen stress doen?
Om de chronische stress bij je kat te onderdrukken, kan je verschillende dingen doen. Bedenk voor jezelf wat de oorzaak is van het probleem en probeer deze weg te nemen. Kan je de oorzaak niet wegnemen? Probeer één van de onder genoemde stressverlagende producten. Merk je dat je kat chronisch angstig of agressief blijft na verschillende stressverlagende middelen? Neem contact op met de dierenarts. De dierenarts kan je helpen in contact te brengen met een kattengedragstherapeut.
Stressverlagend kattenvoer van Royal Canin en Prins
Stressverlagende kattenvoedingen bevatten bepaalde stoffen die een rustgevende werking geven. Één van die stoffen is alfa-casozepine, een eiwit wat afkomstig is van melk. Je ziet de werkzaamheid van het eiwit alfa-casozepine twee weken na start van de toediening van stressverlagende voedingen. De rustgevende eigenschappen van deze stof is ideaal voor katten met veel stress.
Verder bevatten deze kattenvoedingen L-tryptofaan, wat helpt bij de vorming van serotonine. Serotonine zorgt voor een positieve gemoedstoestand tijdens stressvolle situaties. Voorbeelden van voeding die je kunt geven is Royal Canin Veterinary Diet Calm of Prins Vitalcare Cat Resist Calm.
Feromonen van Feliway en Beaphar
Door bepaalde feromonen wordt een kat relaxter. Met behulp van deze signaalmoleculen wordt een boodschap overgebracht. Dit communicatiemiddel wordt door het lichaam van je kat vrijgelaten uit speciale klieren die zich overal bevinden. De feromonen in Feliway en Beaphar zijn niet schadelijk en vergelijkbaar als de specifieke feromonen in het lichaam van onze katten. Onze katachtigen zullen rustiger reageren. De feromonen worden verspreid door een verdamper die je in het stopcontact moet steken.
Relaxopet
De naam zegt het al; een relaxt huisdier. Tijdens stressvolle momenten, bijvoorbeeld tijdens de feestdagen, is het van belang dat jouw kat zich op z’n gemak voelt. De RelaxoPet is een innovatieve speaker met geluiden en trillingen die jouw kat geruststelt.
